Συλλογή Μαυρόπουλου Νικολάου - χειρόγραφα βυζαντινής μουσικής

Η συλλογή χειρογράφων του Νικολάου Μαυροπούλου αποτελείται από 70 ολιγοσέλιδες πρωτότυπες συνθέσεις , δοξαστικών εσπερινού και όρθρου διαφόρων εορταζόντων αγίων. Η συλλογή περιήλθε στην κατοχή της Βιβλιοθήκης του Τμήματος Μουσικών Σπουδών μετά από αγορά από παλαιοπωλείο των Αθηνών. Σκοπός της να δώσει ελεύθερη πρόσβαση σε υψηλής ποιότητας ανάλυση μουσικών χειρογράφων, εικόνων και ηχητικών τεκμηρίων που αφορούν το έργο του Νικολάου Μαυροπούλου, και περιήλθαν στην κατοχή της Βιβλιοθήκης του Τμήματος Μουσικών Σπουδών. Εικόνες και περιγραφή των χειρογράφων είναι διαθέσιμα μέσα από το ψηφιακό αποθετήριο σε πλατφόρμα Dspace της Βιβλιοθήκης του Τμήματος, για μελέτη από μουσικούς, ερευνητές και γενικό κοινό. Πρόσθετες πληροφορίες και υλικό δύναται να προστίθεται εφόσον εξευρεθούν ή αποκτηθούν από την Βιβλιοθήκη.

Η πρόσβαση στα ψηφιοποιημένα χειρόγραφα είναι δυνατή με βάση την παράκατω Creative Commons άδεια: Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα 4.0 Διεθνές .

Βιογραφικά στοιχεία/Ιστορικό: 

Ο Νικόλαος Μαυρόπουλος, γεννήθηκε στο Μπεϋκόζ του Άνω Βοσπόρου της περιοχής της Κωνσταντινούπολης το έτος 1888. Χρημάτισε Κανονάρχης και Δομέστιχος του Ιωάννη Βασιλειάδη στην Παναγία Καφατιανή του Γαλατά, με τον οποίο παράλληλα σπούδασε τη Βυζαντινή μουσική και την ψαλτική τέχνη. Επιπρόσθετα δάσκαλοι του ήταν οι Ιάκωβος Ναυπλιώτης, Κωνσταντίνος Κλάββας, και Γεώργιος Παχτίκος, Υπηρέτησε ως δεξιός ψάλτης στην Παναγίαν Μουχλίου, στον ιερόν ναόν της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στην Πρίγκηπο, στην Αγία Ευφημίαν Χαλκηδόνος, ως αριστερός στον Άγιον Ιωάννη των Χίων απέναντι του Νηλέως Καμαράδου, κατόπιν ως δεξιός στην Παναγίαν του Μπεσίκταση, ενώ κατά το 1915 εκλήθη εις τον Πατριαρχικό Ναό εις την θέση του πρώτου Πατριαρχικού Δομεστίκου διαδεχόμενος τον Δημητρίου Φωκαέα. Μετά τον πόλεμο και την ανακωχή χρημάτισε δεξιός ψάλτης στον Άγιο Ιωάννη των Χίων μέχρι την αναχωρήση του στην Ελλάδα, καταλαμβάνοντας την θέση του Πρωτοψάτου στον Ναό της Παντάνασσας όπου έψαλε μέχρι το 1945. Ακολούθως εγκαταστάθηκε στην Αθήνα όπου έψαλε ως Πρωτοψάλτης στον Καθεδρικό Ι. Ναό Αγίου Διονυσίου Αρεοπαγίτου επί μία πενταετία (1945-50). Το 1950 περιεβλήθη το ιερατικό σχήμα και ανέλαβε εφημέριος του Ι. Ναού Αγ. Παρασκευής Νέας Σμύρνης. Ως πρωτοψάλτης, δάσκαλος και συνθέτης, στην Πάτρα και στην Αθήνα, υπήρξε σπουδαίος δάσκαλος, απαράμιλλος ερμηνευτής των μουσικών «μαθημάτων», και αποτέλεσε πρότυπο μίμησης για πολλούς ψάλτες.

Κατείχε στην εντέλεια την ψαλτική τέχνη και υπήρξε ολοκληρωτικά αφοσιωμένος στο λειτούργημά του. Υπηρέτησε το αναλόγιο και την μουσική "εξ όλης της ισχύος του, εξ όλης της διανοίας του και εξ όλης της ψυχής του". Είχε γλυκιά φωνή, την οποία με άριστη τεχνική, πολλαπλασίαζε τόσο σε εύρος όσο και σε κάλλος. Έψαλλε δε και δημιούργησε συνθέσεις με γνήσιο Πατριαρχικό Εκκλησιαστικό ύφος, ακολουθώντας τα βήματα του μεγάλου δασκάλου του Άρχοντα Πρωτοψάλτη Ιάκωβου Ναυπλιώτη. Διακρίθηκε ιδιαίτερα για την καταπληκτική του ορθοφωνία ενώ εκτελούσε με υποδειγματική πιστότητα τα διαστήματα και όλα τα σημεία ποιότητος του μουσικού κειμένου. Παράλληλα με την εξαιρετική ερμηνευτική του ικανότητα, διακρίθηκε για τις συνθέσεις των «μαθημάτων του» για τα οποία παραμένει ακόμη και σήμερα γνωστός. Υπήρξε ένας πραγματικός "λειτουργός" της Βυζαντινής και Εκκλησιαστικής μουσικής, ο οποίος μαζί με τον αδερφό του Δημήτριο, άφησαν εποχή στο χώρο της Ψαλτικής Τέχνης. Πέθανε στις 23 Ιουλίου 1980.

Φιλοξενείται στη(ν): 

Πληροφορίες πρόσβασης: 

Κλειστή συλλογή. Μη δανειζόμενη συλλογή. Η πρόσβαση στα ψηφιοποιημένα τεκμήρια είναι ελεύθερη μέσω του Ψηφιακού Αποθετηρίου της Βιβλιοθήκης Μουσικών Σπουδών "Σοφία".

Βιβλιογραφία: