Συλλογή Πολίτη Νικολάου Γ.

Ο Νικόλαος Πολίτης θεωρείται ο «πατέρας» της επιστήμης της Λαογραφίας στην Ελλάδα. Η συλλογή του αγοράστηκε από το Πανεπιστήμιο Αθηνών και δωρήθηκε στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης λίγο μετά την ίδρυσή του για τον εμπλουτισμό της Βιβλιοθήκης.

Η συλλογή του αποτελείται από 3.870 τόμους βιβλίων παιδαγωγικού κυρίως ενδιαφέροντος και έχει στην κατοχή του και κάποιες σπάνιες εκδόσεις.

Μέρος της συλλογής έχει ψηφιοποιηθεί και διατίθεται μέσω της Ψηφιοθήκης.

Βιογραφικά στοιχεία/Ιστορικό: 

Γεννήθηκε στην Καλαμάτα, όπου και τελείωσε το σχολείο. Από τα μαθητικά του χρόνια είχε αναπτύξει ενδιαφέρον για την παραδοσιακή ζωή και, μαθητής γυμνασίου ακόμα, άρχισε να δημοσιεύει λαογραφικές μελέτες σε περιοδικά, όπως η Ευτέρπη και η Πανδώρα. Σπούδασε στο Πανεπιστήμιο Αθηνών φιλολογία (1868-1972) και νομικά (1874-1875) και το 1870 έγινε μέλος του Φιλολογικού Συλλόγου «Παρνασσός» εξέδωσε από κοινού με τον Σπυρίδωνα Λάμπρο τα Νεοελληνικά Ανάλεκτα Παρνασσού. Το 1871 βραβεύτηκε για τη μελέτη του Νεοελληνική Μυθολογία. Στο διάστημα 1876-1880 παρακολούθησε σπουδές στο Μόναχο, όπου συνδέθηκε φιλικά με τον βυζαντινολόγο Καρλ Κρουμπάχερ. Μετά την επιστροφή του στην Ελλάδα εργάστηκε αρχικά στη Βιβλιοθήκη της Βουλής και από το 1884 κατέλαβε θέσεις στο Υπουργείο Παιδείας, αρχικά ως Τμηματάρχης Μέσης Εκπαίδευσης και έπειτα Γενικός Διευθυντής. Εισηγήθηκε μάλιστα τη διδασκαλία της δημοτικής στα σχολεία. Το 1882 έγινε υφηγητής της Ελληνικής Μυθολογίας, to 1890 έγινε καθηγητής Μυθολογίας και Ελληνικής Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, του οποίου διατέλεσε και πρύτανης.

Στο διάστημα 1889-1890 ήταν συνδιευθυντής του περιοδικού Εστία, μαζί με τον Γεώργιο Δροσίνη. Το 1908 ίδρυσε την Ελληνική Λαογραφική Εταιρεία (ο ίδιος είχε εισηγηθεί τον όρο «λαογραφία» ως αντίστοιχο των ευρωπαϊκών όρων Folklore και Volkskunde), το 1909 ξεκίνησε την έκδοση του περιοδικού Λαογραφία και το 1918 ίδρυσε το Λαογραφικό Αρχείο. Ο Πολίτης συστηματοποίησε το έργο της λαογραφίας, ώστε να καλύπτει όλο το φάσμα των εκδηλώσεων του παραδοσιακού βίου: μνημεία λόγου (τραγούδια, παροιμίες, ευχές, διηγήσεις κ.α.), κοινωνική οργάνωση, καθημερινή ζωή (ενδυμασία, τροφή, κατοικία), επαγγελματικό βίο (γεωργικό, ποιμενικό, ναυτικό), θρησκευτική ζωή, δίκαιο, λαϊκή φιλοσοφία και ιατρική, μαγεία και δεισιδαιμονικές συνήθειες, λαϊκή τέχνη, χορός και μουσική. Η ενθάρρυνση της μελέτης της παραδοσιακής ζωής αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για τη θεματική και την τεχνοτροπία των ποιητών της Γενιάς του 1880 και τών εκπροσώπων της ηθογραφικής πεζογραφίας.

Τα σημαντικότερα έργα του είναι:

  • Μελέται επί του βίου των νεωτέρων Ελλήνων (2 τ., 1871-1874)
  • Σπυρίδων Λάμπρος, Νικόλαος Πολίτης, επιμ. (1896). Die Olympischen Spiele 776 - 1896 (Τόμος Α'). Αθήνα, Λειψία, Λονδίνο: Καρλ Μπεκ, F. Volckmar, H. Grevel and co.
  • Παροιμίαι (4 τ., 1899-1902)
  • Παραδόσεις (1904)
  • Εκλογαί από τα τραγούδια του ελληνικού λαού (1914)

Βιβλία του Νικόλαου Γ. Πολίτη στη συλλογή της Βιβλιοθήκης ΑΠΘ.

Προσωπογραφία του Ν.Γ.Πολίτη. Κοινό Κτήμα (Public domain work). Ανακτήθηκε στις 21/02/2014 από Wikimedia Commons: http://goo.gl/60rhmu

Λογότυπο Ψηφιοθήκη

Φιλοξενείται στη(ν): 

Πληροφορίες πρόσβασης: 

Κλειστή συλλογή. Μη δανειζόμενη συλλογή. Η πρόσβαση στα ψηφιοποιημένα τεκμήρια είναι ελεύθερη μέσω της Ψηφιοθήκης.

Βιβλιογραφία: