Δείκτες αξιολόγησης περιοδικών & ερευνητικής δραστηριότητας

Η βιβλιομετρική ανάλυση επιτρέπει με τη χρήση καθιερωμένων δεικτών την αξιολόγηση του αντικτύπου που μπορεί να έχει ένα περιοδικό, ένα μεμονωμένο άρθρο ή το σύνολο του ερευνητικού έργου ενός ερευνητή.

Στο παρόντα οδηγό παρουσιάζονται βασικοί δείκτες αξιολόγησης, όπως είναι ο Αντίκτυπος Περιοδικών (γνωστός ως Impact Factor), βασικές βιβλιογραφικές βάσεις για την εύρεση αναφορών, ο δείκτης h-index και εναλλακτικοί δείκτες μέτρησης. 

Ενδιαφέρουσα εργασία σχετικά με την αξιολόγηση της έρευνας που παράγεται στην Ελλάδα έχει κάνει το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης μέσω του δικτυακού τόπου metrics.gr .

Οι δείκτες αξιολόγησης περιοδικών μπορούν να χρησιμοποιηθούν:

  • από ερευνητές στο πλαίσιο επιλογής περιοδικού για την υποβολή του προς δημοσίευση έργου τους 
  • από βιβλιοθηκονόμους στο πλαίσιο επιλογής περιοδικών προς παραγγελία
  • ως εργαλείο αξιολόγησης του ερευνητικού έργου κάποιου τμήματος ή κάποιου συγκεκριμένου ερευνητή

Journal Citation Reports (JCR) - Impact factor

Το εργαλείο αυτό:

  • προσφέρει ποσοτικά στατιστικά στοιχεία για κάθε περιοδικό. Τα στοιχεία αυτά βασίζονται στο πλήθος των βιβλιογραφικών αναφορών που λαμβάνουν τα άρθρα που εκδόθηκαν στο συγκεκεριμένο περιοδικό μία δεδομένη χρονιά.
  • επιτρέπει την εύρεση του αντικτύπου ενός περιοδικού σε ένα ερευνητικό τομέα και στην παγκόσμια ερευνητική κοινότητα γενικότερα
  • περιλαμβάνει δεδομένα ανά περιοδικό και ανά ερευνητική περιοχή

Impact Factor: δείκτης για την αξιολόγηση περιοδικών. Αποτελεί το μέσο όρο των αναφορών που έγιναν σε ένα δεδομένο έτος (π.χ. 2009) προς άρθρα ενός περιοδικού που δημοσιεύθηκαν τα δύο προηγούμενα χρόνια (2007-2008).

π.χ. Ένα περιοδικό με Impact Factor (2009) = 1,606 σημαίνει ότι έχουν γίνει κατά μέσο όρο 1,606 αναφορές σε κάθε άρθρο που δημοσιεύθηκε στα τεύχη των δύο προηγούμενων χρόνων (2007-2008) του περιοδικού.

Οδηγίες χρήσης Journal Citation Reports.

Scopus Journal Analyzer

O μηχανισμός επιτρέπει την αναζήτηση όλων των περιοδικών σε ένα επιστημονικό πεδίο και την προβολή πληροφοριών σχετικά με την ετήσια επίδοσή τους με βάση τον αριθμό των αναφορών στα άρθρα τους. Οδηγίες χρήσης του Scopus Journal Analyzer (video).

Πώς χρησιμοποιείται το CiteScore στην Scopus

Scimago Journal Rank

Ο δείκτης αυτός αφορά στο σταθμισμένο μέσο όρο των αναφορών (weighted citations) που έλαβε ένα περιοδικό κατά τη διάρκεια ενός δεδομένου έτους (π.χ. 2008) μέσω των άρθρων που εκδόθηκαν σε αυτό την τελευταία τριετία (π.χ. 2005-2007).
π.χ. Ένα περιοδικό με SJR (2008) = 0,05 σημαίνει ότι ο σταθμισμένος μέσος όρος των αναφορών που έλαβε το 2008 κάθε άρθρο που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό κατά την τριετία 2005-7 είναι 0,05. Η στάθμιση γίνεται με βάση έναν αλγόριθμο που λαμβάνει υπόψη το κύρος των περιοδικών από τα οποία προήλθαν οι αναφορές - η αναφορά που λαμβάνεται από ένα περιοδικό με υψηλό κύρος έχει μεγαλύτερη αξία.

Οδηγίες χρήσης Scimago Journal Rank.

Google Scholar Metrics

Σε αυτό το εργαλείο χρησιμοποιούνται στοιχεία από το Google Μελετητή (Google Scholar). Συγκεκριμένα προβάλλονται τα πρώτα 100 με τις περισσότερες ετεροναφορές όπως και το περιοδικό στο οποίο δημοσιεύτηκαν. Περισσότερα για το Google Scholar Metrics

Για την εύρεση αναφορών στις δημοσιευμένες εργασίες σας μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τις παρακάτω βάσεις αναφορών (citation indexes).

Web of Science - αναζήτηση συγγραφέα Author Search

Η βιβλιογραφική βάση Web of Science  παρέχει πρόσβαση στις βιβλιογραφικές αναφορές περισσότερων από 10.000 ξενόγλωσσων επιστημονικών περιοδικών και περιλαμβάνει τα παρακάτω ευρετήρια:

  • Science Citation Index Expanded (1900 - σήμερα)
  • Social Sciences Citation Index (1900 - σήμερα)
  • Arts & Humanities Citation Index (1975 - σήμερα )
  • Conference Proceedings Citation Index- Science (CPCI-S) --1990-present
  • Conference Proceedings Citation Index- Social Science & Humanities (CPCI-SSH) --1990-present

Στην αναζήτηση επιλέγετε ως πεδίο "Author" και πληκτρολογείτε το επίθετο του/της συγγραφέα. Έπειτα προβάλλονται τα άρθρα που ο/η συγγραφέας έχει δημοσιεύσει και είναι δυνατή η δημιουργία μίας σχετικής αναφοράς (Create Citation Report). Σε αυτή την αναφορά προβάλλονται γραφήματα και ο προσωπικός δείκτης αξιολόγησης (h-index).

Οδηγίες δημιουργίας Citation Report

Για πλήρη προβολή πατήστε το πλήκτρο πλήρους οθόνης κάτω δεξιά [ ].

Scopus Author Search

Η βιβλιογραφική βάση Scopus προσφέρει εργαλείο εύρεσης βιβλιογραφικών αναφορών σε άρθρα, ομάδες άρθρων, συγγραφείς ή ομάδες συγγραφέων σε περισσότερους από 15.000 τίτλους περιοδικών μετά το 1996. Με το μηχανισμό Author Search - Citation Tracker μπορείτε να κάνετε προβολή των άρθρων σας, να δημιουργήσετε σχετική αναφορά και να δείτε τον προσωπικό σας δείκτη αξιολόγησης (h-index).

Αναλυτικές οδηγίες στα Αγγλικά.

Google Μελετητής - Google Scholar

H γνωστή μηχανή αναζήτησης Google προσφέρει δωρεάν εργαλείο εύρεσης επιστημονικών δημοσιεύσεων. Κάτω από κάθε δημοσίευση υπάρχει ο αριθμός των αναφορών που έχουν γίνει σε αυτή από άλλες δημοσιεύσεις.

Όλοι όσοι έχουν λογαριασμό ηλεκτρονικού ταχυδρομείου gmail, μπορούν να δημιουργήσουν ένα μηχανισμό ειδοποίησης για τις ετεροναφορές που δέχονται τα άρθρα τους. Αν ο/η συγγραφέας το επιθυμεί, είναι δυνατό να δημιουργηθεί αυτόματα ένα δημόσιο προφίλ όπου θα παρουσιάζονται οι δημοσιεύσεις και οι ετεροναφορές που αυτές έλαβαν. Δημιουργία Google Scholar Citations Profile (απαιτείται η ύπαρξη ή η δημιουργία gmail λογαριασμού).

h-index

Ο δείκτης h-index δημιουργήθηκε από τον ερευνητή J.E. Hirsch (βλ.σχετικό άρθρο) και αποτελεί ένα δείκτη αξιολόγησης του έργου ενός συγγραφέα. Ο δείκτης h-index βασίζεται στο μεγαλύτερο αριθμό άρθρων ενός συγγραφέα τα οποία έλαβαν τουλάχιστον τον ίδιο αριθμό αναφορών.

Για παράδειγμα ένας h-index=12 δηλώνει ότι από το σύνολο των άρθρων ενός συγγραφέα 12 από αυτά έχουν λάβει τουλάχιστον 12 αναφορές το καθένα. Τα υπόλοιπα άρθρα του συγγραφέα με λιγότερο αριθμό αναφορών λαμβάνονται υπόψη, αλλά δεν προσμετρώνται στο δείκτη h-index.

Για τον εντοπισμό του προσωπικού σας δείκτη h-index συμβουλευθείτε την καρτέλα 'Εύρεση αναφορών'.

Εναλλακτικοί δείκτες μέτρησης

Οι παρόντες δείκτες μέτρησης του αντικτύπου περιοδικών και μεμονωμένων άρθρων έχουν δεχτεί πολλαπλή κριτική και για αυτό έχουν αρχίσει να αναπτύσσονται εναλλακτικοί δείκτες μέτρησης. Μερικοί από αυτούς λαμβάνουν υπόψη ακόμα και τον αντίκτυπο ενός άρθρου σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Περισσότερα για τους εναλλακτικούς δείκτες μέτρησης μπορείτε να βρείτε σε Altmetrics.org και σε Wikipedia: Λήμμα Altmetrics

H-index plot. Public domain έργο που μεταφορτώθηκε στις 01/04/2014 από Wikimedia Commons: http://goo.gl/1UHKf8

Contact: 

Library website team

Telephone: 

2310 991603, 995480

Email: 

Address : 

Central Library, οld building, ground floor, office 4